-
1 күз
сущ.1) глаз, о́ко уст. и поэт.матур зәңгәр күзләр — краси́вые голубы́е глаза́
кылый күз — раско́сые глаза́
күзләр яшьләнү — появле́ние слёз на глаза́х
күз авырулары — глазны́е боле́зни
күз даруы — глазны́е ка́пли
күз клиникасы — глазна́я кли́ника
күз - күңелнең көзгесе — (погов.) глаза́ - зе́ркало души́
күз күрә дә, буй җитми — (посл.) ви́дит о́ко, да зуб неймёт
ышанма күзеңә, ышан сүземә — (погов.) не верь (свои́м) глаза́м, верь (мои́м) слова́м
күзләр матурны, иреннәр татлыны ярата — (посл.) глаза́ лю́бят краси́вое, уста́ - сла́дкое
2) зре́ние, глаз || зри́тельныйүткен күз — о́стрый (намётанный) глаз
тәҗрибәле күз — о́пытный глаз
күз күреме — по́ле зре́ния, кругозо́р
күздән югалу — исче́знуть из по́ля зре́ния
күз алдану — обма́н зре́ния, опти́ческий обма́н
күз хәтере — зри́тельная па́мять
3) взгляд, взоркүз йөртеп чыгу — обвести́ взгля́дом, оки́нуть взо́ром
күзләр белән озатып калу — провожа́ть взгля́дом
күзләрне еракка төбәү — устреми́ть взо́ры вдаль
4) перен.; разг. глаз (надзор, просмотр)балаларга ана күзе кирәк — де́тям ну́жен матери́нский глаз
монда җаваплы кеше күзе җитми — здесь не хвата́ет глаз отве́тственного лица́
һәр җирдә аның үз күзе — везде́ у него́ свой глаз
5) ушко́ ( иголки)йозак күзе — ушко́ замка́
6) дыра́, отве́рстие, проу́шинабалта күзе — проу́шина топора́
7) глазо́к ( двери)8) разг. звено́, глазо́к (окна, рамы)9) пе́тля́ ( на вязальных изделиях)күз төшерү — спусти́ть пе́тлю
10) яче́йка, ячея́җәтмә күзенә эләккән балык — ры́ба, застря́вшая в яче́йках се́ти
кәрәз күзе — со́товая ячея́
11) бот. глазо́к (у картофеля, деревьев, растений)12) перен. я́мка ( в каше для масла)13) ме́лкая полынья́ ( на поверхности льда)14) в притяж. ф. обозначает место, подвергающееся сильному воздействию солнца, ветра и т. п., или середину, центр чего-л.җил күзенә утыру — сесть в са́мое ве́треное ме́сто
күлләвекнең күзенә басу — наступи́ть в са́мую середи́ну лу́жи
15) по́ры (у сыра, хлеба); см. тж. күзәнәк 5)17) в знач. нареч.; в исх. п.; разг. күзеннән до краёв, до́верху ( о жидкости в сосуде); см. тж. мөлдерәмә18) в знач. нареч.; в направит. п.; разг. күзгә на вид, со стороны́күзгә бик таза — на вид о́чень здоро́вый
халык күзендә — в глаза́х люде́й, пе́ред наро́дом
•- күз агу- күз агы
- күз алмасы
- күз бәйләш
- күз врачы
- күз кабагы
- күз карасы
- күз карашы
- күз койрыгы
- күз күрмәү
- күз күрмәс булу
- күз кысу
- күз мускулы
- күз нуры
- күз талдыру
- күз талу
- күз тәбә
- күз томалану
- күз төбе
- күз үләне
- күз уты
- күз чокыры
- күз чыгару
- күз ясмыгы
- күз ялтыравыгы
- күз яше
- күз яше юлы
- күз яшь бизләре
- күзгә ак төшү
- күзгә күренми торган
- күзгә күренмәслек
- күзе китү
- күзеннән итү
- күзләр йомылу••күз агы белән карау — посмотре́ть зло́бно, вражде́бно
күз агы кебек саклау — бере́чь как зени́цу о́ка
күз алакаю — см. күз алару 1)
күз аларту — прост. стро́ить гла́зки (кому-л.)
күз алды (аллары) караңгылану (томалану, чуарлану) — помути́ться в глаза́х (от волнения, бессилия и т. п.)
күз алдына килү (килеп басу) — ожива́ть (ожи́ть, встава́ть/встать) пе́ред глаза́ми; предста́ть пе́ред глаза́ми
күз алдына китерү (китереп бастыру) — предста́вить, вообрази́ть
күз алдында чуалу — верте́ться на глаза́х (пе́ред глаза́ми); лезть в (на) глаза́
күз алдыннан уздыру (кичерү) — предста́вить мы́сленно
күз алдыннан узу (кичү) — промелькну́ть пе́ред глаза́ми
күз алмашу (алышу) — обменя́ться взгля́дами
күз артында — за глаза́, загла́зно
күзе астында — под (чьим-л.) наблюде́нием (контро́лем); в прису́тствии (кого-л.)
күз атып йөрү — быть влюблённым (в кого-л.)
күз ачарлык түгел — см. күз ачкысыз
күз ачып күз йомганчы — не успе́ть гла́зом моргну́ть; в мгнове́ние о́ка; вмиг
күз(ләр) әлҗе-мөлҗе килү — в глаза́х потемне́ло (помути́лось), в глаза́х ряби́т
күз әшнәлеге (танышлыгы) — случа́йное знако́мство, ша́почное знако́мство
күз бәйләнү — смерка́ться, темне́ть
күз бәйләү — см. күз буу
күз(ләр) белән ашау — есть (поеда́ть, пожира́ть) глаза́ми
күз белән сөзү — впе́риться
күз(не) бетерү (бетәштерү) — ослабля́ть/осла́бить зре́ние, по́ртить, испо́ртить зре́ние
күз буяу — втира́ть/втере́ть очки́; пуска́ть/пусти́ть пыль в глаза́; зама́зать глаза́ (кому-л.) прост.
күз буяучылык — очковтира́тельство
күз дә йоммау — и глаз не сомкну́ть
күз дә йоммыйча — и гла́зом не моргну́в
күз дә каш урынына күрү — леле́ять, оберега́ть
күз(ләр) дүрт булу — широко́ раскры́ть глаза́, вы́таращить, вы́лупить глаза́ (от удивления, изумления или страха)
күз җиткән кадәр — наско́лько хвата́ет глаз; куда́ достига́ет взгляд
күз җитмәгән — далёкий, незнако́мый, неизве́стный (о землях, крае, стране)
күз җитмәслек — необозри́мый, неогля́дный
күз иләге аша үткәрү — прочита́ть внима́тельно, крити́чески (книгу, рукопись, статью и т. п.)
күз (дә) иярмәү — де́лать (что-л.) ло́вко, прово́рно (букв. гла́зом не уследи́ть; глаза́ не поспева́ют за чем-л.); спо́риться в рука́х (у кого-л.), скор на́ руку
күз иярмәс(лек) тизлек белән — молниено́сно, мгнове́нно; с молниено́сной быстрото́й
күз йомдыру — обмишу́лить
күз йомып алу — вздремну́ть, прикорну́ть
күз йомып йөрү (тору) — смотре́ть сквозь па́льцы (до поры до времени)
күз йомып калу — проморга́ть, прозева́ть
күз йомып та табу — находи́ть (найти́) с закры́тыми глаза́ми (т. е. хорошо знать местонахождение кого, чего-л.)
күз йөгертү (йөгертеп чыгу) — просмотре́ть бе́гло (пове́рхностно), пробежа́ть глаза́ми
күз (кабагы) тарту — подёргивание ве́ка (по суеверию: к радости или к неприятности)
күз камашу — см. күз чагылу
күз карасы кебек асрау — бере́чь, леле́ять, носи́ть на рука́х (кого-л.)
күз карасы кебек (күз карасыдай) саклау — бере́чь (храни́ть) как зени́цу о́ка; бере́чь пу́ще гла́за (кого-л., что-л.); леле́ять, пе́стовать (кого-л.)
күз карашка — на вид, вне́шне
күз качыру — скрыва́ться, не пока́зываться
күз күргән якка — куда́ глаза́ глядя́т; на все четы́ре сто́роны
күз күреме җирдә, күз күремендә — ско́лько досту́пно гла́зу
күз күреме җиткән кадәр — в преде́лах обозрева́емости (досяга́емости)
күз күреме җитмәслек — необозри́мый, необъя́тный
күз күрер (әле) — ви́дно бу́дет, посмо́трим
күз күрмәгән — незнако́мый, неизве́стный
күз күрмәгән, колак ишетмәгән — неви́данный, неслы́ханный (доселе)
күз күрмәс, колак ишетмәслек (җир) — далёкий, да́льний ( край)
күз кысышу — переми́гиваться, подмигну́ть друг дру́гу
күз(ләр) мәңгегә йомылу — засну́ть (усну́ть) ве́чным (моги́льным, после́дним) сном
күз нуры түгү — о напряжённой работе, связанной со зрением
күз очы белән, күз очтан — см. күз кырые белән генә
күз салгалау — посма́тривать, погля́дывать
күз сирпү (сирпеп алу) — метну́ть взгляд (из-под брове́й); бро́сить бы́стрый взгляд
күз суын түгү — см. күз яше түгү
күз(ләр) сүнү — поту́хнуть, потускне́ть, поблёкнуть ( о глазах)
күз терәге — опо́ра, наде́жда (чья-л.) (единственный человек, на которого вся надежда)
күз терәп — с наде́ждой
күз тимәсен (тия күрмәсен) — как бы не сгла́зить
күз томалау — надева́ть шо́ры на глаза́; отводи́ть глаз
күз төшерү — броса́ть (бро́сить, кида́ть/ки́нуть) взгляд (на кого, что-л.)
күз тышта калу — (букв. оста́вить глаза́ на у́лице) не ви́деть помеще́ние пока́ глаза́ не привы́кнут
күз уйнату — стро́ить гла́зки
күз уңында тоту — см. күздә тоту 1)
күз үлчәме (үлчәве) — глазоме́р
күз җиткән кадәр — наско́лько хвата́ет глаз; куда́ достига́ет взгляд; күз җитмәслек необозри́мый, неогля́дный
күз чамасы белән — на глазо́к, на глазоме́р
күз(ләр) чекерәю — см. күз акаю
күз(ләр) чуарлана — в глаза́х ряби́т
күз чыга язу — прогляде́ть (просмотре́ть) все глаза́
күз чыгу — осле́пнуть, лиши́ться глаз
күз яздырып — скры́тно; та́йно
күз яктысында — пока́ ви́дно, пока́ не стемне́ло; за́светло
күз яше (яшьләре) белән — в слеза́х (просить, умолять)
күз яше (яшьләре) төшәчәк (тотачак) — отолью́тся (чьи-л.) слёзы (слёзки) (кому-л.)
күз яше кою — утопа́ть в слеза́х
күз яшенә буылу (тыгылу, төелү) — глота́ть слёзы
күз яшьләренә ирек бирү — дать во́лю слеза́м, лить слёзы в три ручья́
күзгә алырлык — заслу́живающий внима́ния
күзгә бәрелү (ташлану) — броса́ться (кида́ться) в глаза́
күзгә бәреп (бәрелеп) тору — бить в глаза́, ре́зать глаза́ (глаз)
күзгә ике булып күренү — двои́ться в глаза́х
күзгә йокы кермәү — не сомкну́ть глаз
күзгә карап көлү — смея́ться в глаза́ (издеваться, оскорблять)
күзгә карап җан сату — врать как си́вый ме́рин
күзгә керерлек (керердәй) булып — при́стально (смотреть на кого-л.)
күзгә кереп бару (керергә тору, керәм дип тору) — лезть на глаза́ (привлекать к себе чьё-л. внимание)
күзгә керү — лезть в глаза́ ( стараться быть замеченным)
күзгә көл сибү — пуска́ть/пусти́ть (кому-л.) пыль в глаза́
күзгә көя булу — см. күз көеге булу
күзгә күзне куеп — с гла́зу на глаз
күзгә күренеп — (пря́мо) на глаза́х, заме́тным о́бразом
күзгә күренеп калу (китү) — показа́ться (появи́ться) в по́ле зре́ния; промелькну́ть
күзгә (дә) күренмәү — не пока́зываться на глаза́; не пока́зывать и но́са
күзгә терәү (сугу) — одура́чить, оста́вить в тру́дном положе́нии
күзгә төртелү (бәрелү, бәрелеп тору) — броса́ться в глаза́; коло́ть глаза́, мозо́лить глаза́
күзгә төтен җибәрү — пусти́ть в глаза́ пыль (дым)
күзгә төшкән чүп (ак) кебек — как бельмо́ на глазу́
күзгә эләрлек — досто́йный внима́ния
күзгә яшь тыгылу — слёзы подступи́ли к го́рлу
күздә тотылу — име́ться в виду́
күздә ут уйнау (кабыну, яну), күзләре ут уйнау — глаза́ разгоре́лись; глаза́ искря́тся
күздә чүп булып тору — мозо́лить глаза́ (кому-л.) прост.
күздән очкыннар чәчү — сверка́ть/сверкну́ть (мета́ть мо́лнии) глаза́ми (на кого-л.)
күздән пәрдә ачылган кебек булу — сло́вно (то́чно) пелена́ с глаз спа́ла
күздән югалту — потеря́ть из ви́ду
күздән югалу (юк булу) — уйти́ (вы́пасть, исче́знуть) из по́ля зре́ния
күзе атылып чыгарга тора — глаза́ на лоб вы́лезли, глаза́ вы́лезли из орби́т
күз(ләр)е дә йөз(ләр)е — на глаза́х; см. тж. күз алды
күзе очлы — ос́трый на глаз (глаза́)
күз(ләре)е тоз булу — ждать не дожда́ться, прогляде́ть (вы́смотреть) все глаза́
күзе туймас (кеше) — ненасы́тный, жа́дный, а́лчный (человек)
күзе тую — насы́титься (чем-л.); удовлетвори́ться
күзе чыккан — быва́лый, о́пытный (в каком-л. деле); вида́вший ви́ды
күзләре чыксын! — чтоб его́ глаза́ ло́пнули! чтоб ему́ бы́ло пу́сто!
күз(ләр)е әйтеп тора — по глаза́м ви́дно
күзе җете — хорошо́ ви́дит, зре́ние хоро́шее
күз(ләр)ем күрмәсен иде — глаза́ бы мои́ не ви́дели (не гляде́ли)
күзем (чәчрәп) чыксын! — пусть глаза́ мои́ ло́пнут!
күземнән югал — прост. с глаз доло́й
күземә күренмә(гез) — вон отсю́да, с глаз доло́й
күзен алу — отвести́ взгляд, пря́тать глаза́
күз(ләр)ен зур итеп ачу — де́лать больши́е (кру́глые) глаза́, смотре́ть больши́ми глаза́ми (на кого, что-л.)
күз(ләр)ен йомдыру — закры́ть глаза́ ( умирающему)
күз(ләр)ен мөлдерәтеп (тутырып) карау — смотре́ть сквозь слёзы (печа́льно)
күз(ләр)ен сөзеп карау — смотре́ть, посмотре́ть исподло́бья
күзен томалау — закры́ть глаза́ (кому-л.)
күзен чыгарганчы (әйтү) — сказа́ть пря́мо в глаза́; ре́зать пра́вду-ма́тку в глаза́
күзен чыгару — вы́колоть глаз, вы́бить глаз, ослепи́ть
күзеннән агыза да тора — глаза́ на мо́кром ме́сте; глаза́ не просыха́ют
күзеннән ут уйнату (чәчү) — пронзи́ть жгу́чим взгля́дом
күзенә басу — угада́ть то́чно
күз(ләр)енә йотылу (текәлү) — при́стально смотре́ть в глаза́ (кому-л.); впе́риться глаза́ми
күзенә каратып тоту — приворожи́ть
күзенә керергә тырышу — добива́ться расположе́ния (кого-л.); стреми́ться понра́виться (кому-л.); лезть на глаза́ (кому-л.)
күзең чыкканмы (әллә)! — прост. осле́п, что ли!
күзләр мәңгегә (мәңгелеккә) йомылу — засну́ть (усну́ть) ве́чным (моги́льным, после́дним) сном
күз(не) алмау — не своди́ть (спуска́ть) глаз
күз(ләр)не ачык тоту, күзне ачып йөрү — быть осторо́жным (осмотри́тельным), внима́тельным; гляде́ть в о́ба
күз(ләр)не гарешкә терәп — упова́я на бо́га
күзне йомып — с закры́тыми глаза́ми; не размышля́я, недо́лго ду́мая
күз(не) йөртү (йөгертү) — оки́нуть взгля́дом, пробежа́ть глаза́ми
күз(ләр)не кан басу (кан алу) — налива́ться кро́вью ( о глазах); рассвирепе́ть
күз(ләр)не кая яшерергә белмәү — не знать, куда́ глаза́ дева́ть/деть
күзне күзгә текәп (төбәп, терәп) — впе́рившись глаза́ми друг в дру́га (разговаривать, стоять и т. п.)
күз(ләр)не чагырайту — вы́таращить глаза́
күз(ләр)не челәйтү (челәйтеп карау) — смотре́ть (наблюда́ть, глазе́ть прост.) вы́таращенными глаза́ми (вы́таращив глаза́)
күз(ләр)не челт-челт йому — хло́пать глаза́ми
күз(ләр)не шар итеп ачу — вы́таращить (вы́пучить) глаза́ (от удивления, изумления или испуга)
- күз акаю- күз алару
- күз алды
- күз алдында
- күз алдыннан китмәү
- күз аллары караңгылану
- күз ату
- күз ачкысыз
- күз ачтырмау
- күз дә ачтырмау
- күз ачылу
- күз бетү
- күз бетәшү
- күз буу
- күз буучы
- күз йому
- күз калмау
- күз көеге
- күз көеге булу
- күз күгәрү
- күзләр күгәрү
- күз күргән
- күз кызу
- күз кырые белән генә
- күз кырые белән карау
- күз кырые белән генә карау
- күз чите белән карау
- күз койрыгы белән карау
- күз маңгайга менү
- күзләр маңгайга менү
- күз нурым
- күз өстендә каш кебек
- күз өстендәге каштай
- күз салу
- күз ташлау
- күз тию
- күз тидерү
- күз тигезү
- күз тону
- күзләр тону
- күз тоткан
- күз тотып йөргән
- күз төшү
- күзләр уйнау
- күз ут булу
- күзләр ут булу
- күз үлчәме белән
- күз үлчәве белән
- күз җитү
- күз чагылу
- күзләр чагылу
- күз шар булу
- күзләр шар булу
- күзләр шардай булу
- күзләр шарланып китү
- күз эленү
- күз явын алу
- күз явын алып тору
- күз явын алырлык
- күз яше түгү
- күзгә ак-кара күренмәү
- күзгә карап
- күзгә күренү
- күзгә ташлану
- күзгә төрткесез караңгы
- күзгә чалыну
- күздә тоту
- күздән калу
- күздән кичерү
- күздән уздыру
- күздән үткәрү
- күздән төшерү
- күздән төшү
- күздән утлар күренү
- күзгә утлар күренү
- күздән ычкындырмау
- күздән югалтмау
- күздән яздырмау
- күздән язу
- күзе ачылмаган
- күзе ачык
- күзе тону
- күзләре тону
- күзе яшьле
- күзләре яшьле
- күзен бәйләү
- күзләрен бәйләү
- күзен тозландырып
- күзләрен тозландырып
- күзне тозландыру
- күзенең агын әйләндереп карау
- күзең тишелеп чыккыры
- күзне камаштыру
- күзләрне камаштыру
- күзне кыздыру
- күзне кызыктыру
- күзләрне кыздыру
- күзләрне кызыктыру
- күзне текәү
- күзне төбәү
- күзне уйнату
- күзләрне уйнату
- күзне чагылдыру
- күзләрне чагылдыру
- күзне чагылдырырлык
- күзләрне чагылдырырлык
- күз тоту
- күзгә бәреп әйтү
- күзгә төртеп әйтү -
2 әйтү
неперех.1) говори́ть, сказа́ть, мо́лвить, промо́лвить, сообща́ть, заявля́тьдөресен әйтү — говори́ть пра́вду
ачыктан-ачык әйтү — заявля́ть открове́нно
үз фикереңне әйтү — сказа́ть своё мне́ние
шаяртып әйтү — говори́ть в шу́тку
күрешербез дип әйтте — говори́л, что встре́тимся
әйткән сүз - аткан ук — (погов.) на чём стоя́л - на том стою́ (букв. ска́занное сло́во - вы́пущенная стрела́)
2) сказа́ть, предположи́ть, поду́матьул бик кайгырды дип әйтмәссең — не ска́жешь, что он осо́бенно пережива́л
3) передава́ть/переда́ть, сообща́ть/сообщи́тьадресны әйтү — сообщи́ть а́дрес
сәлам әйтү — передава́ть приве́т
4) веле́ть, попроси́тькилергә әйтү — веле́ть прийти́
5) называ́ть, именова́тьүз исемеңне әйтү — называ́ть своё и́мя
моңа ничек дип әйтәләр? — как э́то называ́ется?
6) произноси́ть, чита́ть, деклами́роватьтост әйтү — произнести́ тост
7) выгова́ривать, произноси́ть, артикули́ровать"р" авазын әйтә алмау — тру́дно произноси́ть звук "р"
8) подска́зывать/подсказа́ть, предска́зывать/предсказа́ть ( о предчувствии)ниндидер сәер сизенү миңа әйтә килде — како́е-то стра́нное предчу́вствие говори́ло мне
ана йөрәге аңа әйтте — се́рдце ма́тери подсказа́ло ей
9) исполня́ть, воспроизводи́тьтакмак әйтү — исполня́ть часту́шки
10) говори́ть, свиде́тельствовать (о чём-л.); ука́зывать (на что-л.)фактлар сезнең файдага әйтмиләр — фа́кты говоря́т не в ва́шу по́льзу
11) гласи́ть ( о чём)закон әйтә — зако́н гласи́т
12) звать, приглаша́тькунакка әйтү — звать (приглаша́ть) в го́сти
туйга әйтү — приглаша́ть на сва́дьбу
әйткән җирдән калма - чакырмаган җиргә барма — (посл.) от приглаше́ния не отка́зывайся, незва́ным не явля́йся
13) в сочет. с вспом. гл. дип в ф. 3 л.; мн. әйтәләр говоря́т, толку́ют (что-л.)аны яңа эшкә күчкән дип әйтәләр — говоря́т, что он перешёл на но́вую рабо́ту
14) разг.; перен.; в сочет. с гл. на -рга/-ргә хоте́ть, жела́ть; пыта́тьсякайтырга әйтә — хо́чет идти́ (пое́хать) домо́й
бала аягына басарга әйтә — ребёнок пыта́ется вста́ть на́ ноги
15) в знач. мод. сл. әйтәм то́-тосм. тж. әйтәм аныәйтәм, әнисенең кәефе яхшы — то́-то, у ма́тери хоро́шее настрое́ние
•- әйтәм аны
- әйтәм җирле
- әйткән сүз
- әйтә алу
- әйтә салу
- әйтеп бетермәү
- әйтеп бетерү
- әйтеп бирү
- әйтеп җибәрү
- әйтеп калдыру
- әйтеп кую
- әйтеп тору
- әйтеп чыгу
- әйтеп яздыру••әйтеп бетергесез (биргесез) — невырази́мый, неизъясни́мый
әйтеп салу (ташлау) — сболтну́ть, проговори́ться
әйтергә генә ансат — легко́ сказа́ть
әйтергә тел бармый — язык не повора́чивается сказа́ть
әйтергә түгел — ни в ска́зке сказа́ть, ни перо́м описа́ть
әйтерең бармы — и не говори́ ( о полном согласии)
әйтерлек нәрсәсе юк — ничего́ осо́бенного
әйткән - беткән! — и никаки́х гвозде́й!
әйткәндәй булмасын — чего́ до́брого
әйтмә (дә) инде! — что и говори́ть!
әйтәсе дә (әйтеп торасы да) юк — не́чего и говори́ть
әйттем исә кайттым — беру́ (свои́) слова́ наза́д
әйттең (бер) сүз — ска́жешь то́же; ну, (ты) и загну́л!
-
3 һичбер
мест. отриц.1) никако́й, ни оди́нсм. һич 1)һи́чбер көч каршы тора алмас — никака́я си́ла не устои́т
бу турыда һи́чбер сүз булуы мөмкин түгел — об э́том не мо́жет быть никако́го разгово́ра
һи́чбер эшкә яраксыз — ни к чему́ не приго́дный
һи́чбер адәм күрмәсен — чтоб не ви́дела ни одна́ душа́
2) вся́кийһи́чбер шартлар булмау — отсу́тствие вся́ких усло́вий
һи́чбер шиксез — без вся́кого сомне́ния
3) в притяж. ф. һичбере, һичберсе никто́ из, ни оди́н из; ни оди́н из нихсм. тж. һичкемаларның һи́чбере моның белән килешмәде — ни оди́н из них с э́тим не согласи́лся
юлчыларның һи́чберсе безгә таныш түгел — никто́ из пу́тников нам не знако́м
4) см. һич; в знач. нареч.һи́чбер көтмәгән идек — ника́к не ожида́ли
аның эшсез йөргәнен һи́чбер күрмәссең — никогда́ не уви́дишь, чтоб он слоня́лся без де́ла
•- һичбер вакыт та
- һичбер заман
- һичбер заман да
- һичбер вакытта да
- һичбер җирдә
- һичбер җирдән
- һичбер кайда
- һичбер кайчан
- һичбер кем
- һичбер нәрсә
- һичбер нинди
- һичбер төрле
- һичбер хәлдә••һи́чбер сүзсез — беспрекосло́вно, без вся́ких огово́рок; безогово́рочно
- һичбер тыелгысызһи́чбер шик юк — вводн. сл. бесспо́рно, достове́рно, достове́рно изве́стно
-
4 авыр
I 1. прил.1) тяжёлый, тяжеле́нный, уве́систый, ве́ский (металл, камень)авыр йодрык — уве́систый кула́к
2) тяжёлый, тяжелове́сный, громо́здкий ( канат); тяжелове́с; масси́вный, гру́зный (о мебели, человеке, его фигуре)авыр автомобильләр үтәрлек күпер — мост, по кото́рому мо́гут дви́гаться тяжёлые (тяжелове́сные) автомоби́ли (автомоби́ли-тяжелове́сы)
авыр станок — тяжёлый, громо́здкий стано́к; стано́к-тяжелове́с
авыр шкаф — масси́вный шкаф
3) тяжёлый, гру́зный, тяжелове́сный (о походке, шаге, обуви)4) неуклю́жий, нерасторо́пный (о человеке, его походке, движениях)5) тяжёлый, тру́дный для перева́ривания, обремени́тельный для желу́дка ( о пище)6)а) тяжёлый, опа́сный (о болезни, её форме, о ране, состоянии больного)б) тяжёлый, тя́жкий, си́льный (о горе, вине, проступке); безвы́ходный (о положении, душевном состоянии)авыр җинаять — тя́жкое (тяжёлое) преступле́ние
7) тяжёлый, тя́гостный, гнету́щий, тя́жкий, мра́чный, удруча́ющий (о мыслях, думах, чувствах, настроении, предчувствии), мучи́тельныйавыр кичерешләр — тяжёлые пережива́ния
8) тяжёлый, тя́жкий, несве́жий, неприя́тный ( запах); спёртый разг., уду́шливый (воздух, духота)көн авыр бүген — пого́да сего́дня тяжёлая (удушливая, тяжкая, неприятная)
авыр томан — тяжёлый (уду́шливый) тума́н
9)а) тяжёлый, тру́дный (о дороге, подъёме, экзамене, сражении, детстве и т.п.); сло́жный (о задаче, обстановке, положении, условиях, операции и т.п.); изнури́тельный, надса́дный ( о работе); терни́стый ( о жизненном пути)авыр сәяхәт — тру́дное путеше́ствие
б) тяжёлый, тя́жкий, тру́дный, обремени́тельный, затрудни́тельный, отяготи́тельный (о налогах, обязательствах, условиях неравноправного договора)10) тяжёлый, тяжелове́сный, громо́здкий, неуклю́жий (о чьём-л. стиле, слоге, языке)11) перен. тяжёлый, тру́дный, тя́жкий; неприя́тный, неужи́вчивый, несно́сный (человек, характер); суро́вый, тя́гостный (о судьбе, долге, расплате за что)авыр җәза — суро́вое наказа́ние
авыр индустрия — тяжёлая индустри́я
авыр су физ. — тяжёлая вода́
13) в сочет. тяжело-авыр атлет спорт. — тяжелоатле́т
2. нареч.авыр яралы — тяжелора́неный
1) тяжело́ (нагружать, накладывать груз)2) тяжело́, гру́зно, неуклю́же (поворачиваться, передвигаться, вставать с места)3) с трудо́м, тру́дно, тяжело́ (передвигать, поднимать, выполнять, делать что, передвигаться); надса́дно, нату́жно, тя́жко (работать, дышать, кашлять); тя́гостносаздан баруы авыр — тру́дно шага́ть по боло́ту
һава җитмәүдән авыр сулый башлау — тяжело́ задыша́ть от (из-за) нехва́тки во́здуха
мондый җирдә үлән дә авыр үсә — на тако́й земле́ и трава́ тру́дно (с трудо́м) растёт
4) тяжело́, тру́дно, затрудни́тельно, обремени́тельно (соглашаться, исполнить какие-л. обязанности); сло́жно (уговорить кого, решить проблему, выполнить что)баш тартуы авыр — тру́дно отказа́ться
аның белән уртак тел табуы шактый авыр — найти́ с ним о́бщий язы́к дово́льно сло́жно
5) тяжело́, ту́го (соображать, думать, понимать)6) тяжело́, тя́жко (переживать, провиниться); боле́зненно (переживать неудачу, воспринимать критику); опа́сно ( ранить); суро́во ( наказать)7) тяжело́, тя́гостно, гнету́ще, угнета́юще, удруча́юще (действовать на чувства, на нервы)8) тяжело́, громо́здко, тяжелове́сно (об изложении своих мыслей, о письме, звучании фразы и т.п.); неуклю́же9) в сочет. трудно-, тяжело-авыр укыла торган фраза — трудночита́емая фра́за
10) исх. п. авырдан разг. тяжело́, тру́дно, с больши́м трудо́м (выполнять, понимать, постигать что)бик авырдан күндерү — с больши́м трудо́м заста́вить согласи́ться
авырдан сулый — он тяжело́, с трудо́м, тру́дно ды́шит
•- авыр гына
- авыр әйбер
- авыр йөк
- авыр тарту
- авыр төялгән
- авыр түгел
- авыр үлчәү
- авыр башы
- авыр гәүдәле••авыр алу — см. авырга алу
авыр аяк — см. авыр аяклы
авыр кубу — см. авыр кузгалу 2)
авыр куллы — рука́ тяжёлая (у кого-л.); тяжёл на́ руку ( кто)
авыр кыймылдау — см. авыр кузгалу
авыр күтәрү — тя́жести (тя́жесть) поднима́ть/подня́ть, тяжело́ поднима́ть/подня́ть
авыр сабырлылык — споко́йствие; сде́ржанность; невозмути́мость; хладнокро́вность, степе́нность
авыр сулау — тяжело́, тя́жко вздыха́ть/вздохну́ть
авыр туфрагы җиңел булсын — да (пусть) бу́дет земля́ ему́ пу́хом; мир пра́ху его́ (её); ца́рство (ца́рствие) ему́ небе́сное
авырга туры килә — см. авырга килә
авырдан кубу — см. авыр кузгалу 2)
- авыр аяклыавырдан кузгалу — см. авыр кузгалу
- авыр кузгалу
- авыр сабырлы
- авыр сөякле
- авырга килә II сущ.; преимущ. в косв. ф.; разг.о бере́менности, пло́де- авырга узуаның авыры бар — она́ бере́менна
-
5 аз
1. нареч.1)а) ма́ло, немно́го (дать, взять, сделать, накопить, узнать, услышать, заниматься ремонтом), незначи́тельно (преуспеть в чём, добавить что); недоста́точно (стараться, проявлять усердие)балык аз эләкте — ры́бы попа́лось немно́го
зоопаркта аз булабыз — в зоопа́рке ма́ло быва́ем
спорт белән аз шөгыльләнү — недоста́точно занима́ться спо́ртом
тәнкыйтьләү генә аз, җәза (бирергә) кирәк аңа — одно́й кри́тики ма́ло (недоста́точно) - наказа́ть его́ ну́жно
б) (чем, в чём) (походить на что-л., кого-л.; напоминать что-л., кого-л.) немно́го, незначи́тельно ( превосходить кого-что); немно́гим (отличаться, разниться)аз аерыла торган принциплар — ма́ло чем (в чём) различа́ющиеся при́нципы; при́нципы, кото́рые ма́ло (чем, в чём) различа́ются; при́нципы, кото́рые различа́ются немно́гим (в немно́гом, в ма́лом)
өлгерлеккә ул синнән аз калыша — в расторо́пности он немно́гим уступа́ет тебе́
аз үзгәргән — ма́ло (в чём, чем) измени́лся; измени́лся ма́ло
в) в сочет. со словами на -лы, -лык, -ган, -чан мало-аз аралашучан — малообщи́тельный ( зал)
аз аңлаешлы — малопоня́тный
аз тикшерелгән — малоиссле́дованный
аз хәрәкәтләнүчәнлек — малоподви́жность
2)а) ма́ло, немно́го, недо́лго (пробыть, проучиться где, проболеть, жить, прожить, спать, ждать, горевать)ул бездә аз эшләде — он прорабо́тал у нас ма́ло
б) ма́ло, недоста́точно ча́сто (приезжать куда, встречаться с кем-л., видеть кого-л.)3) в знач. сравн. ст. ме́ньше, поме́ньше (чего-л., кого-л., чем-л., что-л., кто-л.)ул бездән (безгә караганда) аз эшли — он рабо́тает ме́ньше нас (чем мы)
аз сөйлә, күп эшлә — ме́ньше (поме́ньше) говори́, бо́льше (побо́льше) де́лай
4) при отриц. нема́лоаз тырышмадык без аның өчен — нема́ло постара́лись мы для э́того
кайгыны аз күрмәгән ул — он повида́л нема́ло го́ря
•- аз булу- аз гына
- аз гына да
- аз гына кала
- аз гына калгач
- аз гына калганда
- аз гына ким
- аз гына кимрәк
- аз гына тулмаган
- аз гына элек
- аз җиргә
- аз урынга
- аз җирдә
- аз урында
- аз йөрелгән
- аз йөрелә торган
- аз йөри торган
- аз калу
- азканлылык
- аз кешеле
- аз сөтле
- аз сөтлелек
- аз түгел
- аз уңдырышлы••аз алганда — см. аз дигәндә
аз булса да күп итеп күреп алыгыз — не обессу́дьте, что ма́ло (немно́го); прими́те от чи́стого се́рдца; хоро́шего помале́ньку (понемно́жку) (употр. обычно при вручении гостинцев, в сопроводительных письмах к посылкам, подаркам и т. п.)
аз да түгел, күп тә түгел — ни мно́го ни ма́ло; ни ма́ло ни мно́го; ни бо́льше ни ме́ньше
аз куеп (куйганда) — см. аз дигәндә
- аз сүзле 2. прил.аз гына бер хәл (нәрсә) булса (булдымы, була-нитә калса) — чуть что случи́тся, произойдёт, случи́лось; чуть ( чего) прост.
1) небольшо́й, незначи́тельный ( опыт), ма́лыйаз игътибар бирү — обраща́ть незначи́тельное внима́ние
аз көч белән җиңү — победи́ть (с) ма́лыми си́лами
нәтиҗәгә аз чыгым белән ирешү — добива́ться результа́тов с ма́лыми затра́тами; добива́ться результа́тов при незначи́тельных затра́тах
халыкның аз өлеше генә — лишь небольша́я часть наро́да (люде́й)
2) ма́лое (небольшо́е, незначи́тельное, недоста́точное) число́ (коли́чество, континге́нт, штат и т. п.)аз кеше белән эшләү — рабо́тать с ма́лым число́м люде́й
аз укучылы мәктәп — шко́ла с ма́лым (небольши́м) континге́нтом уча́щихся; шко́ла, где ма́ло уча́щихся
а) ма́ло кто; ма́ло чтоаз кешегә ошый торган кәсеп — ремесло́, кото́рое ма́ло кому по душе́
мин киткәннән соң анда аз нәрсә үзгәргән — по́сле моего́ отъе́зда там ма́ло что измени́лось
б) при отриц. нема́ло, нема́лыйаз көч кермәде аңа — в него́ вло́жено нема́ло сил; в него́ вло́жены нема́лые си́лы
аз машинаның башына җитмәде инде ул — он уже́ угро́бил нема́ло маши́н
4) недо́лгий, непродолжи́тельный, ма́лый, коро́ткий; недолговре́менныйялың аз икән — о́тпуск у тебя́ ко́роток (ока́зывается)
аз вакыт эчендә — в коро́ткий срок
5) предик.а) ма́ло, немно́го; ма́лый редко, мал, незначи́тельный, небольшо́й; недоста́точный; ма́лоүзгәреш аз — переме́н ма́ло (немно́го); переме́ны незначи́тельны
файдаң аз — по́льзы (про́ку) от тебя́ ма́ло (немно́го); по́льза от тебя́ небольша́я; прок от (из) тебя́ небольшо́й (мал, ма́лый, незначи́тельный)
табышы аз — вы́годы ма́ло (немно́го) от чего, кого маловы́годный о чём-л. вы́года небольша́я от чего, кого
көчебез аз иде — сил у нас бы́ло немно́го; си́лы у нас бы́ли незначи́тельны
б) ма́ло, немно́го, ма́лость чего, кого; немногочи́сленныйаларда мал аз — скота́ у них ма́ло; скот у них немногочи́сленный
в) предик. ма́ло-; незначи́телен, ни́зок, недоста́точен; недоста́точноосталыгы аз — малоиску́сный; недоста́точно иску́сный
җитештерүчәнлеге аз — малопроизводи́тельный; недоста́точно производи́тельный
хәзерлеге аз — малоподгото́вленный, он малоподгото́влен (недоста́точно подгото́влен); его́ подгото́вленность низка́
6) в сочет. с прил. на -лыа) мало-; с ма́лым (небольши́м, незначи́тельным) число́м (коли́чеством)аз квартирлы — малокварти́рный ( дом)
аз комплектлы — малокомпле́ктный ( школа)
аз гаиләле кешеләр — малосеме́йные лю́ди
аз сулы — малово́дный (о речке, озере, канале)
аз тиражлы — с ма́лым (небольши́м, незначи́тельным) тиражо́м; малотира́жный ( сборник)
б) мало-; немного-; с небольши́м (ма́лым, незначи́тельным) число́м (коли́чеством)аз санлы — малочи́сленный; немногочи́сленный (отряд, коллектив)
в) мало-; недоста́точно; с ма́лым (небольши́м, незначи́тельным, недоста́точным) чем-л. ма́лой, незначи́тельной, недоста́точной чего-л.аз белемле — малообразо́ванный; малогра́мотный; недоста́точно образо́ванный (гра́мотный); с ма́лым (недоста́точным) образова́нием
аз сәләтле — малоспосо́бный (-одарённый, -дарови́тый); недоста́точно спосо́бный (одарённый, дарови́тый); с ма́лой, недоста́точной спосо́бностью
аз хәбәрдарлы — недоста́точно (мало-) све́дущий в чём
аз ышанычлы — малонадёжный (способ, средство, человек); маловероя́тный; малодостове́рный; недоста́точно надёжный (достове́рный) (источник, факт)
аз әһәмиятле — малозначи́тельный; малова́жный; малозна́чный; малосуще́ственный; малозна́чимый;
г) низко-; мало-; с ни́зким (ма́лым) чем; ни́зкого чегоаз басымлы шина — ши́на ни́зкого давле́ния; ши́на с ни́зким давле́нием
3. в знач. сущ.; обычно в косв. ф.аз түләүле хезмәт — низкоопла́чиваемый (малоопла́чиваемый) труд
1) ма́лое, немно́гое; то ма́лое (немно́гое), что есть (име́ется, бы́ло, име́лось)азга канәгать булу — дово́льствоваться ма́лым (немно́гим); дово́льствоваться тем ма́лым (немно́гим), что есть
күпне өмет итеп аздан коры калу — упусти́ть ма́лое, поза́рившись на бо́льшее
аз да җитә, күп тә бетә (посл.) — и ма́лое доста́нет, и большо́го не ста́нет
2) мн. азлар немно́гиеазлар һөнәре — профе́ссия немно́гих
-
6 каһкаһә
сущ.1) хо́хот, гро́мкий смехул булган җирдә һәрвакыт каһкаһә була торган иде — где он быва́л, всегда́ стоя́л хо́хот
2) издева́тельство, сарка́зманың тавышында каһкаһә иде — в его́ го́лосе чу́вствовалось издева́тельство
-
7 комсызлык
сущ.1) жа́дность, ненасы́тность, а́лчность, корыстолю́бие, стяжа́тельство; рва́чествокапитал магнатларының комсызлыгы — а́лчность магна́тов капита́ла
комсызлык дәртенә бирелү — предава́ться страстя́м стяжа́тельства
комсызлык корбаны булу — быть же́ртвой жа́дности
2) жа́дность, ненасы́тность, прожо́рливость; обжо́ра, обжо́рство ( в еде)комсызлык белән — с жа́дностью
бүредәй комсызлык — во́лчья жа́дность
3) жа́дность, ску́пость, прижи́мистостьаның комсызлыгы чиктән ашкан — его́ ску́пости нет преде́ла
4) перен. жа́дность, страсть, пристра́стие (к чему-л.)тормышка комсызлык — жа́дность к жи́зни
комсызлык һәр җирдә гаеп, белемгә комсызлык гаеп түгел — (погов.) жа́дность везде́ осужда́ется, но жа́дность (страсть) к зна́ниям одобря́ется
-
8 нәмунә
сущ.; уст.; книжн.образе́ц, приме́р; этало́н книжн.аны һәр җирдә нәмунә булырлык егет диләр — всю́ду счита́ют, что он мо́жет быть приме́рным па́рнем
-
9 төк
сущ.1) (коро́ткий) волосо́к, волоски́ ( на теле человека и животных)2)а) щети́натөкләре кабарды — волоски́ ( на теле) взды́бились
б) подшёрсток, пух; опуше́ние ( на ткани); ворси́нка; ворс3) разг.а) волоси́нка, едини́чный во́лосчәч төге — волоси́нка на голове́
каш төге — волоси́нка брове́й
б) щети́нааның йөзе куе төк белән капланган — лицо́ его́ покры́то густо́й щети́ной
4) уст. пуши́нка, пух; шерсти́нка, шерстьат аунаган җирдә төк калыр — (посл.) там, где валя́лась ло́шадь, хоть шерсти́нка да оста́нется
•- төге дә төшмәс -
10 уйлау
неперех.; перех.1) неперех. ду́мать, мы́слить, размышля́ть || мышле́ниетормыш турында уйлау — ду́мать о жи́зни
ул дөрес уйлый — он пра́вильно мы́слит
киләчәкне уйлау — ду́мать о бу́дущем
образлы уйлау — о́бразное мышле́ние
2) полага́ть, предполага́ть/предположи́ть; счита́тьбез бөтенләй башкача уйлаган идек — мы предполага́ли совсе́м по-друго́му
аны Мәскәүдә дип уйлыйлар — полага́ют, что он в Москве́
мин эшне бүген тәмамларга уйлыйм — я предполага́ю зако́нчить рабо́ту сего́дня
ничек уйлыйсың? — как счита́ешь?
3) обду́мывать/обду́мать, проду́мывать/проду́мать; обмозго́вывать/обмозгова́ть прост.төрле яктан уйлау — обду́мывать со всех сторо́н
эшләрнең планын һәрьяклап уйлау — проду́мывать план рабо́ты со всех сторо́н
4) намерева́ться, собира́ться/собра́ться, хоте́ть заду́мать, зате́ять, реша́ться/реши́ться ( что-то делать)жыентык чыгарырга уйлау — намерева́ться вы́пустить сбо́рник
театрга барырга уйлау — собира́ться пойти́ в теа́тр
йорт салырга уйлады — он реши́л постро́ить дом
5) беспоко́иться, проявля́ть забо́ту, забо́титься, ду́мать о ком, чём-л.балаларның сәламәтлеге турында уйлау — забо́титься о здоро́вье дете́й
иртәге көн турында уйлау — ду́мать о за́втрашнем дне
6) перех. вообража́ть/вообрази́ть, выду́мывать/вы́думать, изобрета́ть, измышля́ть, сочиня́тьүзен әллә кем дип уйлау — вообража́ть себя́ неизве́стно кем
7) в знач. нареч. уйлап обду́манно, с умо́муйлап эш итү де́лать (поступа́ть) обду́манно; де́лать с умо́муйнап әтсәң дә, уйлап әйт — (погов.) шути́, да знай ме́ру (букв. да́же шу́тку шути́ с умо́м)
•- уйламый эшләнгән
- уйлап багу
- уйлап карау
- уйлап кую
- уйлап табу
- уйлап табучан
- уйлап табучы
- уйлап табучылык
- уйлап чыгару
- уйлап чыгарылган
- уйлап эшләнгән
- уйлап эш итүчән••уйламаган җирдән — нежда́нно-нега́данно; нежда́нно
уйлап та карама — да́же и не ду́май
уйлап та торасы юк — и ду́мать не смей
уйлап тормастан — не разду́мывая, не заду́мываясь, не му́дрствуя лука́во
уйлап та тормыйча — не разду́мывая
-
11 эзәрлекләү
перех.1) пресле́довать || пресле́дование (врага, противника, зверя)чигенүче гаскәрне эзәрлекләү — пресле́довать отступа́ющее во́йско
2) перен. подверга́ть гоне́ниям, пресле́довать (кого-л.) || гоне́ние, пресле́дованиеполиция эзәрлекләве астында яшәү — жить под пресле́дованием поли́ции
туктаусыз эзәрлекләү — подверга́ть постоя́нным гоне́ниям
3) перен. подстерега́тьаны һәр җирдә хәвеф-хәтәрләр эзәрлекли — его́ везде́ подстерега́ют опа́сности
•- эзәрлекләп килү
- эзәрлекләп йөрү -
12 издалека
издалёка, издалек`анареч.ерактан, ерак җирдән -
13 лежать
несов.1) яту, ятып тору2) яту, авырып яту3) ( находиться в неподвижном положении) яту4) (быть, находиться) булу; ятуключ лежит в кармане — ачкыч кесәдә [ята]
5) ( быть расположенным) урнашу, утыру6) ( иметь направление) бару, карау7) перен. ( на ком) төшү, йөкләнү•- сердце не лежит
- и рядом не лежал
- лежать на боку
- лежать на печи
- лежать пластом
- на лице её лежит печать страдания
См. также в других словарях:
уралу — 1. (Урау) 2. Нәрсәгә дә булса чорналу, сарылу. күч. Сарылу, сыену 3. Бик озын нәрсәнең үз тәртибен югалтуы, чуалуы тур.. Чорналып, буталып хәрәкәткә комачаулау озын итәк аякка урала 4. Каплану, күмелү, иңләп, чолгап алыну өйләр караңгылык белән… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чыгару — 1. Нәрсәне дә булса берәр әйбернең эченнән тышка алу, тышка алып кую. Сыеклыкка батырылган берәр нәрсәне кире алу. Берәр җирдән казып яки тартып алу 2. Каян да булса берәр нәрсәне күтәреп алып чыгу, күчерү 3. Кемне дә булса берәр нәрсәнең эченнән … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
демаркация — ләү – Күрше дәүләтләр арасындагы җирдә: чик сызыгы үткәреп, аны махсус билгеләр белән күрсәтү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
рейд — I. Портта яки портка якын җирдә судноларның якорьда тору урыны. II. РЕЙД – 1. Дошман тылында һөҗүмнәр алып бару максаты белән аның эчке территориясенә гаскәри көчләрнең үтеп керүе 2. Җәмәгатьчелек яки матбугат оешмалары тапшыруы буенча… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
суыру — (СУЫРТУ) (СУЫРГЫЧ) (СУЫРТКЫЧ) – I. 1. Һава агымы белән эчкә тартып алу 2. Иренне кыскан килеш әз әзләп алу, эчү. Авызга кабып, суыргандай, имгәндәй итү (бармакны һ. б.). Организмдагы кан, сүл һ. б. ш имгечләре белән эчү, эчкә алу (бөҗәкләр,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
упкын — 1. Текә, тирән яр; җирдә бик тирән ярылган урын 2. Елга яки күл төбендәге тирән чокыр; Чоңгыл. күч. Кемне яки нәрсәне үзенә тарта, өстери торган һәм аны һәлак итәргә яки начар хәлгә төшерергә мөмкин булган әйләнә тирәлек һ. б … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шуышма — 1. и. геогр. Елга, күл, диңгез ярларының аскы катлавы җебү, йомшау һ. б. аркасында аның өске катлавының урыныннан күчү күренеше 2. с. Җирдән үрмәләп, шуышып үсә торган шуышма клевер … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ышаныч — и. 1. Берәр нәрсәгә, нәр. б. тормышка ашуына шикләнмәү хәле 2. Теләгән, уйлаган нәрсәнең тормышка ашу мөмкинлеген ышанып көтү хәле; өмет 3. Кемнең дә булса эчкерсезлегенә, намуслылыгына, сәләтенә шикләнмәү хәле, шуңа нигезләнгән мөнәсәбәт. ЫШАНЫЧ … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
